Γράφει ο Γιώργος Ιεροδιάκονος
Όλα ξεκίνησαν όταν οι παραδοσιακές εταιρείες της Σίλικον Βάλεϊ, αποφάσισαν να στρέψουν το ενδιαφέρον τους από την φάμπρικα παραγωγής και εμπορίας προϊόντων, στον χώρο της διαφήμισης. Και εκεί άρχισαν να ξεπετάγονται οι γνωστές ιντερνετικές μηχανές της Google, του Facebook, του Snapchat, του Twitter, του Instagram, του YouTube, κλπ…
Το ίδιο και το Facebook…
Το μόνο που τους ενδιέφερε –και τους ενδιαφέρει ακόμα- είναι το επιχειρηματικό πλάνο της εταιρείας και κυρίως η μηχανή νομισματοποίησης. Πώς θα βγάλουν λεφτά δηλαδή! Θα μου πείτε, και πού είναι το κακό σ’ αυτό; Καπιταλισμό έχουμε. Θα σας έλεγα, ναι είναι κακό που έχουμε καπιταλισμό, αλλά τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα απ’ αυτό.
Εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων στο πλανήτη είναι εθισμένοι στις ηλεκτρονικές συσκευές τους. Και δεν είναι μόνο η αυτοαπομόνωση. Είναι και οι επίκτητες εμμονές και φοβίες, αλλά και η κατάθλιψη που προκαλείται (κυρίως στα παιδιά). Δεν σας κάνει εντύπωση που ο όρος «χρήστης» χρησιμοποιείται μόνο σε δύο βιομηχανίες παγκοσμίως; Στην βιομηχανία ναρκωτικών και στην βιομηχανία κοινωνικής δικτύωσης.
Εταιρείες όπως η Google και το Facebook είναι από τις πιο πλούσιες και γενικά τις πιο επιτυχημένες. Με ελάχιστους υπαλλήλους, αλλά με μια λογισμική μηχανή αδιάλειπτης κοπής χρήματος. Αναρωτηθήκατε ποτέ, τι ακριβώς πουλάνε και που το πουλάνε; Πάντοτε, σε κάθε εμπορική συναλλαγή, υπάρχουν τρεις βασικοί παράγοντες. Ο πωλητής, ο αγοραστής και το εμπορικό προϊόν. Στην περίπτωση που συζητάμε, πωλητής είναι η διαδικτυακή εταιρεία και αγοραστής ο διαφημιστής. Μαντέψτε τώρα ποιος είναι το προϊόν! Ξέρετε, είναι ωραίο μεν να απολαμβάνεις δωρεάν τα προϊόντα που σου προσφέρουν, αλλά όταν δεν το πληρώνεις εσύ, τότε απλά ΕΣΥ ΕΙΣΑΙ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ!
Πολλοί θεωρούν ότι η Google είναι μια απλή μηχανή αναζήτησης και το Facebook μια σελίδα για να βρίσκετε φίλους και να ανταλλάσσετε ιδέες και φωτογραφίες. Αυτό που δεν καταλαβαίνουμε όμως, είναι ότι ανταγωνίζονται για την πρόκληση της προσήλωσής μας.
Facebook, Snapchat, Twitter, Instagram, YouTube, κλπ, είναι εταιρείες που μοναδικό τους στόχο έχουν να σε κρατάνε τον «χρήστη» συνέχεια αγκυλωμένο στην οθόνη του. Και για αντάλλαγμα του προφέρουν τις υπηρεσίες τους δωρεάν. Αμ δεν είναι δωρεάν! Τις πληρώνουν οι διαφημιστές. Αγοράζουν την συμπεριφορά και την αντίληψή μας. Και το χειρότερο απ’ όλα, είναι ότι αυτή η συμπεριφορά και η αντίληψη που πουλάνε δεν είναι καν δική μας. Την διαμορφώνουν εκείνοι. Μας επανακαθορίζουν όπως τους γουστάρει. Μανιπουλάρουν τις σκέψεις μας, τις πράξεις μας, την ζωή μας ολόκληρη! Και το κάνουν τόσο περίτεχνα και τόσο μουλωχτά! Μια σταδιακή μεταμόρφωση. Ανεπαίσθητη. Ούτε που το καταλαβαίνεις ότι σου συμβαίνει κάτι τέτοιο.
Εξ αρχής οι εταιρείες αυτές σκέφτηκαν κάτι απλό και το προσέφεραν σαν ιδέα στους διαφημιστές. Πώς θα σας φαινόταν αν εγώ καταφέρω να αλλάξω τον κόσμο και τον στρέψω προς την κατεύθυνση που θέλετε εσείς; Πώς θα σας φαινόταν αν σας προσέφερα μια εγγυημένη και εξασφαλισμένη διαφήμιση; Ναι, αλλά πώς; Για να πετύχεις κάτι τέτοιο, χρειάζεσαι καλές προβλέψεις. Να ξέρεις τα ενδιαφέροντα του κόσμου. Να ξέρεις προς τα πού κινείται η αγορά. Κι αυτό απαιτεί πολλά δεδομένα. Άπειρα δεδομένα! Πρέπει να καταγράφεται, να καταχωρείται, να επεξεργάζεται και να μελετάται κάθε σκέψη του καθενός, κάθε αναζήτησή του, κάθε πόθος και ιδιαίτερη ανάγκη του. Πρέπει κάθε ενέργεια να παρακολουθείται. Τι αναζητά ο καθένας, τι παρακολουθεί στο διαδίκτυο, για πόση ώρα το παρακολουθεί, τί άλλο θα ήθελε να παρακολουθήσει και γενικά τι γενικά τον απασχολεί. Πρέπει να γνωρίζουν τα πάντα για τους πάντες! Και χρειάζεται και κάτι ακόμα. Ανάπτυξη μαθηματικών μοντέλων, που θα προβλέπουν ακόμα και τις μελλοντικές σκέψεις και πράξεις μας.
Ε, αυτό ακριβώς προσφέρουν αυτές οι εταιρείες στους πελάτες τους. Εξασφαλισμένες πληροφορίες!!!
Πληροφορίες για τα πάντα και για τους πάντες. Και όλα αυτά τα δεδομένα που προκύπτουν διαρκώς, διοχετεύονται σε αυτοματοποιημένα συστήματα, χωρίς να χρειάζεται καν ανθρώπινη επίβλεψη. Αρκεί να λειτουργεί ο σωστός αλγόριθμος.
Χονδρικά, από τη δεκαετία του ’60 ως σήμερα, η δύναμη επεξεργασίας δεδομένων έχει αυξηθεί κατά ένα τρισεκατομμύριο φορές. Τίποτα άλλο δεν έχει εξελιχθεί με τέτοιο ρυθμό.
Το βλέπουμε όλοι. Κάτι δεν πάει καλά σ’ αυτή την ιστορία. Έχουμε και μια διστακτικότητα να αποδεχθούμε αυτό που λέμε «τεχνητή νοημοσύνη». Και δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει ακόμα πως η τεχνητή νοημοσύνη είναι ήδη εδώ και κυβερνά κόσμο!
Σε εταιρείες όπως η Google, υπάρχουν τεράστια δωμάτια, γεμάτα υπολογιστές. Άπειρους υπολογιστές, παντού! Συνδεδεμένοι όλοι μεταξύ τους, με πολύπλοκα προγράμματα σε συνεχή λειτουργία, να ανταλλάσσουν και να επεξεργάζονται πληροφορίες. Τον πρώτο καιρό είχαν έναν απλό αλγόριθμο. Αλλά τώρα πια έχουν τόσο πολύπλοκο αλγόριθμο, που μιλάμε πια για «νοημοσύνη». Οι αλγόριθμοι δεν είναι τίποτ’ άλλο, παρά άπειρες απόψεις, επιλογές και ενέργειες, εμφυτευμένες μέσα στον υπολογιστή, περασμένες σε κώδικα. Κι αυτοί οι αλγόριθμοι είναι προγραμματισμένοι ώστε να εξελίσσονται και να αυτοβελτιώνονται.
Οπότε, φαντάζεστε που οδηγούμαστε…
